Historia odległa
Nastał czas po wyzwoleniu. Do Świebodzic napływały ogromne ilości osadników – z kraju i z zagranicy. Sytuacja migracyjna stabilizowała się, miasto rozrastało, w efekcie czego zrodziła się potrzeba zapewnienia mieszkańcom godnych, normalnych warunków życia. Do wyznaczników owej „normalności” zalicza się zawsze możliwość kształcenia.
Powstanie Liceum Ogólnokształcącego w Świebodzicach w 1951 roku było więc odpowiedzią na zapotrzebowanie mieszkańców i miało duże znaczenie dla lokalnego środowiska. Była to jedyna placówka w naszym szybko rozwijającym się mieście. Stwarzała ona młodym ludziom możliwość zdobycia średniego wykształcenia, otwierającego drogę na studia wyższe, bez konieczności dojazdów do innych miejscowości.
Zanim jednak w 1951 roku zabrzmiał pierwszy licealny dzwonek, w Świebodzicach wiele się już w zakresie edukacji zdarzyło.
Mimo braku podręczników, programów nauczania przygotowania do zorganizowania w Świebodzicach pierwszego po wyzwoleniu roku szkolnego rozpoczęły się już w lecie 1945 roku. W grudniu 1945 roku powstała pierwsza polska szkoła z siedzibą przy ulicy Kościelnej. Jej organizatorem był Walerian Adamek.
Już od września 1946 roku zaczęły funkcjonować szkoły podstawowe w Cierniach, na Pełcznicy oraz Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego przy ? Fabryce Mebli”. W następnym roku powołano do życia szkołę TPD, z siedzibą przy ulicy Wolności 23, która stanowiła podwaliny dla przyszłego liceum ogólnokształcącego (szkoła istniała do 1950 roku). Jej dyrektorem był Józef Rozumko.
W takiej sytuacji edukacyjnej w 1951 roku przy ulicy Pstrowskiego 7 powstała placówka oświatowa, której pełna nazwa brzmiała: „Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące TPD”. Funkcję pierwszych dyrektorów pełnili: Kinga Wójcik (1952 – 53), Zygmunt Kempeł (1954) i Jerzy Szefer (1954-59).
Rok 1954 był z pewnością przełomową datą w historii liceum. Na dyrektora LO powołano Panią Alinę Mizerską – osobowość niepokorną, twórczą i bardzo, zaangażowaną w życie szkoły, która dzięki Jej ogromnym staraniom, energii, skłonności wprowadzania marzeń w życie, rozrastała się, przebudowywała, rozwijała.
Ważną datą w historii szkoły staje się również uroczystość wręczenia sztandaru Drużynie Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki – odbyła się ona 22 czerwca 1960 roku z okazji dziesięciolecia istnienia szkoły, Kilka miesięcy później, 12 stycznia 1961 roku, na skutek zabiegów Pani Dyrektor, Ministerstwo Oświaty i Wychowania zatwierdziło nazwę liceum w brzmieniu: ?Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej”. Wyboru patrona dokonano demokratycznie – była to wola nauczycieli, uczniów i rodziców. Na bajkach i baśniach Marii Konopnickiej wychowywały się wówczas młodsze i starsze dzieci – więc jej osoba nadawała szkole prestiż.
W dniu 28 kwietnia 1962 roku odbyła się uroczystość przekazania szkole sztandaru, na którym widniały słowa M. Konopnickiej „Lud i praca to są siły, a świat cały nimi stoi”.
Te symboliczne akty miały duże znaczenie dla budowania wizerunku szkoły. Wymierne znaczenie miały podejmowane przez Panią Dyrektor starania, by klasy nie były przeludnione, pomieszczeń do nauki pod dostatkiem, klatki schodowe szerokie i bezpieczne, a zajęcia odbywały się w przeznaczonych do tego, odpowiednio wyposażonych gabinetach przedmiotowych. Ziściły się marzenia o sali gimnastycznej i sprawnie funkcjonującym klubie szkolnym z nastrojowym kominkiem.
W 1971 roku, po licznych remontach w budynku głównym, podjęte zostały prace nad zapleczem sali gimnastycznej i przebudową budynku mieszkalnego na gabinety zajęć technicznych i chemicznych. Prace trwały do 1973 roku.
Dzięki niespożytej energii Pani Dyrektor szkoła, rozbudowywana w przestrzeni, rozwijała się także w czasie. We wrześniu 1973 r. powstała bowiem przy liceum samodzielna placówka – ?Liceum dla pracujących”, która istniała do 1982 roku.
Również w sferze dydaktyczno -wychowawczej szkoła rozwijała się, ewoluowała. Eksperymenty, innowacje… Nauczyciele zawsze twórczo poszukiwali. Poszukiwania te wynikały z tzw. „ducha czasów” i potrzeb uczniów.
I tak w latach sześćdziesiątych przenoszono na grunt praktyczny eksperymenty Muszyńskiego i Freineta – nauczanie problemowe, politechnizację, których celem było powiązanie teorii szkolnej z życiową praktyką. Organizowano na przykład praktyki w miejscowych zakładach pracy („Klimator”, „Refa”), a lekcje fizyki oprócz nauczycieli prowadzili również inżynierowie z fabryk.
W latach siedemdziesiątych wycofano się z koncepcji praktyk w zakładach produkcyjnych. Zamiast nich rozszerzono nauczanie tzw. „prac ręcznych”, kształcących umiejętności niezbędne w codziennym życiu. Popularnością cieszyły się kursy gospodarstwa domowego, prowadzone przez Panią Zofię Słowik (1961 -70). Wprowadzono nowe programy, oparte na propozycji różnych profilów kształcenia. Uwzględniono szerzej nauki matematyczno – przyrodnicze, zachowując też klasy o profilu humanistycznym (z językiem łacińskim).
Pasjonaci mogli rozwijać swoje zainteresowania i realizować pasje w kołach zainteresowań. Bardzo prężnie działało koło biologiczne, uczniowie wykonywali pomoce naukowe, wydawali własną gazetę – biuletyn -„Magazyn Biologiczny” pod kierunkiem Pana Henryka Urbanika. Zainteresowaniem cieszyły się również koła: fizyczne, chemiczne, matematyczne, techniczne, fotograficzne, Literatury i Języka Rosyjskiego i inne.
Istniały formacje artystyczne, które umożliwiały rozwijanie twórczej aktywności, np. zespół „Klementynki”, kabaret „Pinokio„, zespoły teatralne, orkiestra szkolna, zespół taneczny, itd.
Do zajęć pozalekcyjnych w tym okresie należały tzw. „czyny społeczne”, które organizowano jeszcze na początku lat osiemdziesiątych. W czynie społecznym uczniowie m.in. układali płyty chodnikowe przy drodze do liceum, pomagali w budowie sali gimnastycznej, sadzili drzewa i krzewy, porządkowali teren wokół liceum, czy też wyjeżdżali na „wykopki”. Tradycją szkoły stały się ogniska, rajdy, wycieczki, obozy wędrowne, biwaki.
Od połowy lat pięćdziesiątych prężnie działał Samorząd Uczniowski (w trzech sekcjach: kulturalno – rozrywkowej, redakcyjnej i naukowej). SU organizował wieczorki zapoznawcze, bale kostiumowe, zabawy noworoczne i szereg imprez okolicznościowych.
Obok Samorządu, który swoją działalność dokumentował w wydawnictwie „Spacerkiem po szkole” (ukazało się 60 numerów gazety), istniała w szkole Spółdzielnia Uczniowska, prowadząca sklepik, a także ZHP (w latach siedemdziesiątych HSPS), TPPR prowadzone przez Panią Teresę Gołaszewską.
Istotną rolę w kształtowaniu oblicza szkoły i budowania jej tradycji miał Komitet Rodzicielski.
11 czerwca 1977 roku z okazji dwudziestopięciolecia liceum odbył się pierwszy Zjazd Absolwentów- huczny, uroczysty, wzruszający. Dwa lata później, po dwudziestu latach pracy na stanowisku dyrektora liceum, odeszła na emeryturę Pani Alina Mizerska. Jednak ze szkołą się nie rozstała. Do 1996 roku uczyła w niej języka łacińskiego, do końca swoich dni zaszczycała swoją obecnością ważne szkolne święta i uroczystości. Aktywnie uczestniczyła w tworzeniu programu obchodów pięćdziesięciolecia.
W latach 1979 – 81 funkcję dyrektora szkoły pełnił Władysław Góra. Kolejnym dyrektorem został długoletni nauczyciel liceum i wychowawca wielu klas – Kazimierz Chojnowski (1981 – 1990). W tym okresie, mimo piętrzących się trudności różnej natury, poprawiła się baza szkoły – powstała pracownia komputerowa, Izba Tradycji Szkoły (1984 – 1990), zmodernizowano strzelnicę, przyszkolne boisko do piłki ręcznej i koszykówki, wzbogacono księgozbiór szkolnej biblioteki. W owym czasie kontynuowano wszelkie nakreślone i wypracowane za czasów Dyrektor Mizerskiej kierunki działania i pracy z młodzieżą.
Historia bliska
W latach 1990 – 1998 funkcję dyrektora sprawował nauczyciel historii – Stanisław Szelewa, który równocześnie pełnił obowiązki Przewodniczącego Rady Miejskiej Świebodzic.
Rok 1990 okazał się przełomowy dla funkcjonowania szkoły. Jesienią Rada Pedagogiczna podjęła uchwałę o wprowadzeniu nowych form organizacyjnych oraz programów autorskich z wybranych przedmiotów. Przygotowano odpowiednie dokumenty, które Przesłano do Ministerstwa Edukacji Narodowej, by w połowie czerwca 1991 roku otrzymać ich akceptację i zacząć wprowadzać w życie w roku szkolnym 1991/92.
Specyfika nowej formuły planu dydaktycznego, ułożonego z myślą o uczniu bardzo zdolnym i tym mniej zdolnym, oparta została na różnorodności profilów kształcenia, z możliwością ich wyboru od klasy trzeciej lub nauki w klasie o profilu podstawowym.
Zapewnia to bardziej świadomy wybór kierunku nauczania, umożliwiając rozwój uzdolnień i rzetelne przygotowanie do studiów na wyższych uczelniach. Szkoła zaoferowała do wyboru następujące profile kształcenia: ekonomiczny, matematyczno – fizyczny, biologiczno – chemiczny, humanistyczny i językowy (angielski, niemiecki lub francuski).
Liceum proponuje naukę pięciu języków obcych (angielski, niemiecki, francuski, rosyjski i łaciński). Każdy uczeń uczy się co najmniej dwóch z nich, z tego jednego w poszerzonym wymiarze. Ma również możliwość sprawdzenia swoich umiejętności językowych w praktyce. Od 1995 roku szkoła utrzymuje bowiem kontakty partnerskie ze szkołami w Niemczech (Wardbról), we Francji (Tourocing) i Anglii (Witham), dokąd młodzież systematycznie wyjeżdża, poznając obyczaje, kraj, ludzi, ćwicząc sprawność językową, przygotowując wspólne przedsięwzięcia artystyczne.
I tak w 1998 roku uczniowie ze Świebodzic i Wardbrol, stworzyli polsko – niemiecki musical „East Side Story”, z którym wielokrotnie występowali na terenie Niemiec i Polski, a którego premiera odbyła się podczas uroczystości otwarcia „Domu Spotkań Młodzieży” w Krzyżowej przed międzynarodową publicznością. W październiku 2000 roku nasi uczniowie uczestniczyli w Międzynarodowym Przeglądzie Zespołów Młodzieżowych pod hasłem „Młodzież na scenie” w Witham, prezentując spektakl pantomimiczny „Jeden dzień z życia człowieka”. Tradycją są częste odwiedziny i wspólne wycieczki.
Przyjęta przez liceum koncepcja kształcenia sprawdziła się, czego dowodem jest coraz większe zainteresowanie olimpiadami i konkursami przedmiotowymi, duży procent osób zdających egzaminy na wyższe uczelnie, a także otrzymywane stypendia Premiera Rzeczpospolitej Polskiej (otrzymali je uczniowie: T. Kurek w roku szkolnym 1997/1998, A. Duchnowska – 1998/1999, A. Adamska – 1999/2000, M. Werczyński – 2001/2002 i 2002/2003, D. Werczyński 2003/2004, D. Sywak 2004/2005, K. Mokrzyńska 2005/2006, B. Wójtów 2006/2007).
Liceum posiada własny program kształtowania osobowości młodego człowieka. Pedagodzy uczą tolerancji, poszanowania godności innych, respektu wobec wskazań moralnych. Kształcą w swych podopiecznych umiejętność pokonywania trudności w dorosłym życiu, komunikowania się, artykułowania swoich opinii. Przekonują o potrzebie bycia aktywnym i przedsiębiorczym.
Dyrekcja uhonorowała wolę młodzieży, by powołać rzecznika praw ucznia (tak spośród nauczycieli, jak i uczniów). W 1994 roku powołano do życia nowy organ – „Radę Szkoły”, która sprawuje statutowe funkcje.
Uczniowie podejmują szereg działań, które decydują o obliczu kulturalnym szkoły. Ze swoimi pomysłami wychodzą także poza mury liceum, kierując ofertę kulturalną do mieszkańców miasta. Na zaproszenie liceum gościły w Świebodzicach takie sławy polskiej sceny, jak: dwukrotnie zespół „Pod Budą” (który między innymi zainaugurował działalność szkolnego klubu o tej nazwie), kilkakrotnie z wieloma spektaklami aktorzy Teatru STU z Krakowa: Jan Peszek, Mikołaj i Andrzej Grabowscy, Jan Frycz, „Teatr Nasz” z Michałowic, Cezary Pazura i Olaf Lubaszenko, a także znana i lubiana telewizyjna „Ciuchcia”.
Młodzi ludzie włączyli się w życie środowiska lokalnego, jednocześnie realizując się artystycznie. Ściśle współpracują z powstałą w 1998 roku placówką kulturalną „Miejskie Centrum Kultury”, organizują wieczory poezji śpiewanej, wystawiają spektakle, organizują wystawy plastyczne, czy akcje na cele charytatywne. Od kilku lat funkcjonuje w szkole wolontariat języków obcych- uczniowie z klas językowych edukują dzieci z przedszkoli świebodzickich.
Uczniowie uczestniczą też w happeningach, „Sprzątaniu Świata”, Dniu walki z Aids” i innych akcjach, organizowanych przez wiele instytucji miejskich i regionalnych. Jesteśmy aktywni, widać nas i słychać.
6 czerwca 1992 odbył się drugi Zjazd Absolwentów. Okazją do spotkania stała się czterdziesta rocznica powstania liceum. W zjeździe wzięło udział 447 absolwentów. Uroczystość przygotowało nowo powstałe Koło Absolwentów.
W łatach 1992 – 97 liceum wydaje miejski „Kalendarz – Informator”, a od października 1977 roku adepci dziennikarstwa, rekrutujący się nie tylko z uczniów naszej szkoły, mogą prezentować swoje teksty i artykuły w firmowanym przez nas miesięczniku „Goniec”.
Wspomniane wydawnictwa mają związek z działalnością gospodarczą. Trudności finansowe powodują, że dyrekcja szuka źródeł dofinansowania szkoły.
W latach 1991 – 96 przy liceum istnieje tak zwane „Gospodarstwo pomocnicze”, które zajmuje się działalnością zarobkową, między innymi organizując kursy przygotowawcze do egzaminów wstępnych do szkół średnich dla uczniów szkół podstawowych.
Liceum współtworzy środowisko, w którym funkcjonuje. Bliska współpraca z organizacjami społecznymi, szkołami podstawowymi i podmiotami gospodarczymi, a przede wszystkim z rodzicami uczniów zaowocowała wieloma zmianami, także w sensie materialnym. Pomimo trudnej sytuacji oświaty w ostatnich latach stan bazy szkoły wyraźnie się poprawił.
Wzbogaceniu procesu dydaktycznego służy wprowadzenie programów edukacyjnych z zakresu praw dziecka, ekologii, ochrony zdrowia, ekonomii, przedsiębiorczości, informatyki, twórczości artystycznej.
Liceum oferuje swoim uczniom pracę w kołach zainteresowań, zajęcia szkolnego koła sportowego, chóru, koła edukacji twórczej, współuczestnictwo w edukacji muzycznej, teatralnej i filmowej.
Nasi uczniowie wyjeżdżają na wycieczki, podróżują po Polsce, Europie, mogą zwiedzać znaczące wystawy plastyczne, obejrzeć spektakle teatralne, koncerty, mają możliwość uczestniczenia w warsztatach teatralnych i ważnych wydarzeniach kulturalnych w kraju, oglądać ciekawe filmy. Nie mają więc „kompleksu prowincji”.
W szkole od trzynastu lat działa „Klub Europejski”, którego zadaniem jest przede wszystkim upowszechnianie wiedzy na temat struktur i form działania ?Unii Europejskiej”, Rady Europy”. Członkowie klubu rozwijają ducha współpracy i tolerancji wobec odmienności kulturowych i cywilizacyjnych narodów Europy, zbierają informacje na temat państw piętnastki, propagują prawa człowieka podkreślają wartości ogólne i lokalne.
Koniec lat dziewięćdziesiątych znaczą zmiany dyrekcji szkoły. Po odejściu dyrektora Stanisława Szelewy w 1998 na pół roku funkcję tę powierza się pani Annie Masłach, a od początku roku szkolnego 1998/1999 do chwili obecnej zarządza szkołą pan Marek Orłowski.
Gdyby podsumować opisywaną dekadę, warto podkreślić, że był to czas bardzo owocny. Nie można mówić o nudzie, monotonii. Wiele się działo, wiele się zmieniało. ?Obyś żył w ciekawych czasach” – życzenie, czy przekleństwo? I jedno, i drugie. Lata dziewięćdziesiąte to historia jeszcze bardzo bliska – czasy trudne, ale i ciekawe…
Teraźniejszość…
Jesteśmy na etapie przemian. Reforma edukacji spowodowała, że w roku szkolnym 2001/2002 nie mieliśmy naboru do klas pierwszych i czekaliśmy na nowych uczniów, kształcących się w gimnazjach.
Nowa formuła egzaminu maturalnego, spowodowała zmiany programów nauczania, standardów wymagań, przystosowanie ich do trzyletniego okresu nauczania. Nasi nauczyciele mają uprawnienia egzaminatorów Nowej Matury. Dzięki odbytym szkoleniom są świetnie zorientowani w sposobie przeprowadzenia egzaminów maturalnych w nowej formule i wiedzą jak przygotować do niego uczniów. Potwierdzają to wyniki osiągane przez naszych absolwentów. Od dwóch lat plasujemy się na drugim miejscu w powiecie świdnickim pod względem średniej ocen nowej matury.
Od roku szkolnego 2001/2002 liceum znów stało się zespołem szkół- dzięki staraniom dyrekcji powstało liceum wieczorowe. We wrześniu 2001 roku odbyły się huczne obchody 50- lecia szkoły, w których wzięło udział ponad 300 osób. Uczestniczyliśmy w okolicznościowej mszy, celebrowanej przez księży – absolwentów, a następnie świętowaliśmy w szkole, by zwieńczyć uroczystości wspaniałym balem w zamku „Książ”.
Jakie jest więc współczesne oblicze LO?
„Nie jest źle, gdy ambicje są duże, a nawet przerastają realne możliwości”.
Ambicje mamy takie, aby nasza szkoła uznawana była za liceum proponujące wysoki poziom nauczania i możliwości rozwijania zainteresowań, posiadające wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną, konsekwentną linię wychowawczą.
Chcemy, żeby mówiono o nas „dobre liceum z tradycjami”. „Dobre” – to znaczy twórcze, nowoczesne, wyrosłe z humanistycznych tradycji.
Po kompleksowej wizytacji kuratoryjnej, która oceniała pracę liceów ogólnokształcących na naszym terenie, w 1996 roku, szkoła została uznana przez wizytujących za placówkę ?przyjazną uczniowi”, przykładającą wagę do tego, by uczeń czuł się szanowany, doceniany i w każdej sytuacji traktowany podmiotowo. Tak jest w istocie. Nauczyciele od lat pracują na to, by w szkole panowała atmosfera szeroko pojętego partnerstwa, zrozumienia, a także serdeczności i wyrozumiałości. Jak wiadomo, nic tak nie motywuje do nauki, jak sympatia do szkoły, więc dbamy o dobre samopoczucie naszych wychowanków.
Uczniowie chętnie tu wracają i po skończonej edukacji – odwiedzają nauczycieli, czasem proszą o radę, pomoc, często dzielą się radościami, sukcesami.
Sentyment do szkoły jest tak duży, że wielu z nich wraca, by związać się z nią zawodowo (aż dwunastu obecnych nauczycieli to absolwenci liceum).
Liceum Ogólnokształcące w Świebodzicach jest wyjątkowe nie tylko pod względem panującej tu sprzyjającej atmosfery do nauki i rozwoju emocjonalnego. Jesteśmy niewątpliwie szkołą „przemawiającą własnym głosem”. Nie czekając na szczególne zalecenia władz oświatowych, sami stwarzamy swoje oblicze. Od 2000 roku w szkole funkcjonuje wypracowany przez nauczycieli, uczniów i rodziców Wewnątrzszkolny System Oceniania, który jest wciąż weryfikowany i udoskonalany.
Nauczyciele realizują autorskie wersje programów nauczania, pracują według nowoczesnych dydaktycznych i wychowawczych planów pracy, układanych corocznie przez odpowiednie komisje, adekwatnych do potrzeb wychowanków.
Nasi absolwenci zasłużyli się w wielu dziedzinach życia społecznego. Pracują na uczelniach, są nauczycielami, lekarzami, dziennikarzami, prawnikami, pracownikami administracji, wielu pozostało w mieście.
W roku szkolnym 2003/2004 braliśmy udział w akcji „Szkoła z klasą”, organizowanej przez „Gazetę Wyborczą” oraz Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej- Aleksandra Kwaśniewskiego. Otrzymaliśmy certyfikat numer 621/2/2004, który potwierdza wysoki poziom nauczania, kreatywne podejście do pracy z młodzieżą i jest dla nas szczególnie cennym wyróżnieniem. Mamy jednak tę świadomość, że owo wyróżnienie i wspomniana „klasa” naszej szkoły nie jest efektem rocznej akcji, ale wielu lat pracy i nauki kolejnych pokoleń, które kształtowały obraz naszego liceum, budowały jego tradycje i koloryt. Jest więc zwieńczeniem tego, co i Ty, szanowny Absolwencie, wniosłeś tu swoją osobą…